Romalıların 2000 yıl önce kullandığı bilinen bims blok malzeme Romalı mühendisler tarafından dayanıklılığı ve kalıcılığı dolayısıyla tercih edilmekteydi. Roma mimarisinin en iyi korunmuş eserlerinden biri olan Roma Pantheon’u bims blok kullanılan yapılar arasında en ünlülerinden biridir. Dayanıklılığı ve yapı elemanı olarak kullanımındaki pratikliği bağlamında bims blok bu yapıda hidratlı kireç çimentosu ve ince taneli bims topaklarından oluşan bir harçla elde edilmiştir. Dönemin usta mimarları ve mühendisleri tarafından da keşfedilmiş bims blok inşaat sektörünün demirbaşlarından biri hâline gelmiş ve bims blok üretimine hız verilmiştir.
Modern bilim insanları tarafından da Pantheon’un devasa bims beton kubbesinin özgül ağırlığının hafif bims agregası sayesinde taşınabildiği belirlenmiştir. Bu uzun ömürlü yapının bütünlüğünü koruyabilmesi de yine bims içerikli blok betonların kullanımına bağlanmaktadır.
Bims Nedir?
Latince “pumex” kelimesinden, yani köpük anlamına gelen bir kelimeden türetilmiş “pumice”in Türkçe ifadesidir. Bims, lav içeriği çok yüksek olan yanardağların püskürüklerinden meydana gelen volkanik bir taştır.
Volkanik etkinlikler sırasında tamamen doğal olarak lav partiküllerinden meydana gelen Bims özkütlesi dolayısıyla su yüzeyinde kalan tek taş cinsidir. Yüksek miktarda silika, az miktarda demir ve magnezyum içeren bu taş genellikle riyolit (kimyasal yapısı granit ile aynı olan bir tür kayaç) sınıfına dâhil edilmektedir.
Bims Özellikleri
Günümüz modern bims harçları genellikle bims taşı, kum bims ve sudan oluşmaktadır. Özellikle şehirleşmenin getirdiği düzenli yapı projelerinde ve şehir altyapısı uygulamalarında bu harca ultra inceltilmiş bims tozu da eklenir. Bims blok betonlar bu harç içeriğiyle evrensel standartlar eşliğinde konvansiyonel kum ve çakıl eşliğinde oranlandırılarak karıştırılır ve çeşitli kalıplarda çıktıları alınır.
Bims blokların inşaat sektöründe sağladığı avantajlar ise yine kimyasal yapısından kaynaklı özellikleri ile açıklanabilir.
Hafif Bir Malzeme Olarak Blok Bims Tercihi
Bims agregasından oluşan betonların en önemli avantajlarından biri de hafifliktir. Ağırlığı, bims malzeme içermeyen kum ve çakıl bazlı çimentonun üçte biri kadardır. Bu özelliği de bims bloklardan oluşan yapılarda kullanılan çeliğin aşınma kaynaklı maliyetlerinde büyük bir tasarruf sağlar.
Kirişler gibi birçok destek birimi ve beton döşemelerdeki ölü yükün azaltılmasında önemli bir rol oynayan bims betonlar daha büyük ve sağlam yapı inşaatlara imkân verir.
Üst Düzey Isı İzolasyonu İmkânı
Bims düşük termal iletkenliği sayesinde ondan elde edilen beton blokların kullanıldığı yapılardaki ısı kaybını minimum seviyelere indirir. Çeşitli agregaların da katılmasıyla (kum, çimento, çakıl) hazırlanan bu harç, bloklara dönüştürüldüğünde hem ısı transferini en aza indiren yapıların inşasına imkân verir hem de örülen bims duvar ve tavanlardaki nem yoğuşmasını engeller ya da en aza indirir. Yalıtım özellikli bims beton blokları ısı odaklı yapılar başta olmak üzere birçok kullanım alanı için idealdir.
Bunların dışında bims betonlar, standart betonlardan daha yüksek bir ısı dayanımına sahiptir. Bu da onun ateşle doğrudan teması hâlinde dahi ateşin yapıdaki diğer bölgelere yayılmasını engeller.
İnşaatta Kolaylık, Estetik Görünüm ve Akustik
Bimsin inşaat sektöründe çok fazla tercih edilmesinin altında yatan bir diğer önemli faktör de özellikle çivileme, kesme ve delme işlemlerine kolaylıkla imkân vermesidir. Görünümü itibarıyla da bims betonu oldukça güzel bir renk ve dokuya sahiptir. Bunların dışında bims diğer yapı elemanlarına göre akustik açıdan yüksek dereceli özellikleri ile ön plana çıkar.
Bims Betonu Dayanıklılığı
Bims betonu donma ve sel gibi hava olaylarına karşı üstün bir dirence sahiptir. Bu onu, çok soğuk iklim ve hava koşullarında da tercih edilebilir yapar.
Ayrıca deprem veya şiddetli rüzgâr kaynaklı fırtınalara karşı oldukça elastik bir yapıdadır. Bu tarz doğa olaylarının neden olabileceği yıkım ya da kırılmalara karşı çok dayanıklıdır.
Bunların dışında üstün sıvı emiciliği (desorpsiyon özelliği) bims agregasının bağlayıcıları arasındaki kimyasal etkileşimin güçlenmesini sağlar. Su, bu agregada maddeler arası kimyasal tepkimelerin kalıcılığı için gereklidir. Bu durum da daha iyi dayanıklılık ve daha az geçirgenlik anlamına gelir.
Bims Blok Fiyatları
Bims fiyatları kullanılmak istenen agrega ve bims blok türü ve kullanım alanlarına göre farklılık gösterebilir. Bimsin işlenmesi sırasında geçtiği aşamalara göre de ince öğütülmüş ya da boyanmış olması ile de artabilen bims fiyatları piyasada farklı malzeme kaliteleri çerçevesinde de belirlenmektedir. Tek seferde sipariş edilen büyük miktarlardaki bims alımlarında farklı indirim sistemleri de uygulanabilmektedir. Sektörlerin kendi içlerindeki bims üretim ve satış prosedürleri de yine bims satın alım sürecindeki maliyetleri etkileyebilir.